Ιχνηλατώντας το χθες. Σελίδες από την ιστορία της Ισραηλιτικής Κοινότητας Βόλου.

Abstract

Η Ισραηλιτική Κοινότητα Βόλου Θεωρείται μία από τις αρχαιότερες εβραϊκές Κοινότητες της Ελλάδος. Όπως αναφέρεται σε ιστορικά κείμενα, η παρουσία Ελληνόφωνων Εβραίων, «Ρωμανιωτών», εντοπίζεται στην πόλη (την αρχαία Δημητριάδα) από την εποχή του Φιλίππου Ε', τον 2° αιώνα π.Χ. Εξάλλου και στην υπόλοιπη περιοχή της Μαγνησίας υπήρχαν από παλιά εβραϊκές παροικίες, όπως στον αρχαίο Αλμυρό και στις Φθιώτιδες ή Αχαϊκές Θήβες, δηλαδή τη σημερινή Ν. Αγχίαλο, όπου ανακαλύφθηκαν αρχαίες εβραϊκές επιγραφές, τις οποίες οι αρχαιολόγοι εκτιμούν ότι ανάγονται στην περίοδο 325-641 μ.Χ. Έκτοτε η παρουσία των Εβραίων στην πόλη συνεχίστηκε αδιάλειπτη μέχρι σήμερα. Τούτο συμπεραίνεται από διάφορα διπλωματικά έγγραφα και βιβλία διαφόρων ξένων περιηγητών αλλά και Ελλήνων ιστορικών. Στα χρόνια της τουρκοκρατίας οι Εβραίοι ήταν εγκατεστημένοι στο Κάστρο του Γόλου (Βόλου), όπου διατηρούσαν Συναγωγή και λουτρό. Μετά την απελευθέρωση της πόλης του Βόλου (2-11-1881) άρχισε η επέκτασή της προς την παραλία και η δημιουργία νέων συνοικιών, στις οποίες εγκαταστάθηκαν και εβραϊκές οικογένειες. Από την πρώτη δεκαετία του 1900 ο Βόλος άρχισε να γνωρίζει μια οικονομική, κοινωνική και βιομηχανική άνθηση. Σύμφωνα με τα δημογραφικά στοιχεία της απογραφής του 1907, η Κοινότητα αριθμούσε 886 μέλη, πολλά από τα οποία κάλυπταν ένα ευρύ φάσμα επαγγελμάτων (εργατοϋπάλληλοι, έμποροι, βιοτέχνες, επιστήμονες, βιομήχανοι, ενώ μερικές γυναίκες ήταν μοδίστρες και κεντήστρες).