Η περί των Αγιωτών άδικος κρίσις του Γρηγορίου Κωνσταντά

Abstract

Οί έκ των Μηλεών Δημητριεϊς (Γρηγόριος Κωνσταντάς και Δανιήλ Φιλιππίδης) τό 1791 έν τή Νεωτερική Γεωγραφία των, χωρίς ν’ άναφέρουν πεπαιδευμένον τινά έξ Άγιας, γράφουν2: «Οί 'Αγειώται είναι αμαθείς καί κρίμα στα προνόμια καί προτερήματα, όπού έχει ό τόπος τους... όταν διαβάσουν τον παρόντα λόγον, άς μή θυμώσουν». Έκ των μέχρι τοΰδε άσχοληθέντων περί τής 'Αγιάς ό μέν έξ 'Αγιάς Μ. Δάλλας αναφέρει ώς διδάσκαλον έν 'Αγια συμφωνηθέντα μόλις τό 1840 τον Α. Ράγιον, ό δε έκ Ζαγοράς Γ. Κορδάτος, άναφέρων ώς διαπρέψαντας έν τή έπαρχία Βόλου καί 'Αγιάς μόνον τον Κωνσταντάν, Δ. Φιλιππίδην καί Άνθ. Γαζήν καί ούδένα Άγιώτην, γράφει: «Στήν έπαρχία Άγιας δέν υπήρχε σχολείο τής προκοπής στα παλιά χρόνια. Ή Άγιά άπόχτησε κάποιο σχολείο τής προκοπής κατά τό τέλος τοΰ 18 αίώνος τον καιρό δηλαδή πού ή βιοτεχνική ανάπτυξή της παρουσίασε τήν μεγαλύτερη άνοδο. Αργότερα τό σχολείο τής Άγιας παρήκμασε». Έκ τών άνωτέρω κρίσεων οί έκ τής έπαρχίας Άγιας καταγόμενοι δέν πρόκειται νά «θυμώσουν», διότι αύται θά άποδειχθοΰν άνακριβείς.