Ένας Νικιώτης επίσκοπος της επανάστασης του 1821

Abstract

Βλέπουμε λοιπόν πως ο Παΐσιος πριν την εκλογή του, ήταν Αρχιμανδρίτης στη Μητρόπολη της Λάρισας και φυσικά αυτός θα συντέλεσε να ακολουθήσει, ο ανεψιός του Φαρμακίδης, το ιερατικό στάδιο. Ο Παΐσιος μέχρι τους πρώτους μήνες του 1804, ίσως τον Απρίλη, ήταν στη Λάρισα. Μετά αναχωρεί για την ΚΠολη, πέρνωντας μαζί του και το Φαρμακίδη για να σπουδάσει στη Πατριαρχική Σχολή. Ο Φαρμακίδης ξέρουμε ότι έμεινε στην ΚΠολη, σπουδάζοντας, δύο χρόνια μέχρι τις αρχές του 1806 που αναχώρησε για το Σχολείο των Κυδωνιών για λίγο και μετά πάνω από τρία χρόνια στο Ιάσιο της Μολδαβίας, (1806- 1811) συνεχίζοντας τις σπουδές του και διδάσκοντας την ελληνική. Η ομολογία του Παΐσιου (δηλ. ο εκκλησιαστικός όρκος του), είναι γραμμένη με το χέρι του και έτσι έχουμε για πρώτη φορά δείγμα γραφής του Παΐσιου. Το καλοκαίρι του 1974 είχα την τύχη, ερευνώντας τα έγγραφα του Γρηγορίου Κωνσταντά και Ανθιμου Γαζή στις Μηλιές του Βόλου, να βρω και δεύτερη ιδιόχειρη επιστολή του Παΐσιου γραμμένη απ’ τη Σαλαμίνα στις 24 Σεπτεμβρίου 1824, όταν ήταν Επίσκοπος Θηβών και είχε καταφύγει εκεί με τους Θηβαίους μετά τις σφαγές των Τούρκων. Είναι κι αυτή ανέκδοτη και ανακοινώνεται εδώ σήμερα.