Η άλλοτε πλήρης Ελλήνων Απολλωνιάς και το ομώνυμο λιμναίο πολύνησο της Βιθυνίας

Abstract

Προλεγόμενα: Στην Ελλάδα δύο είναι τα μονίμως κατοικούμενα με σημαντικό αριθμό κατοίκων νησιά λιμνών μας: Το Νησί των Ιωαννίνων και ο Άγιος Αχίλλειος στην Μικρή Πρέσπα. Αμφότερα με σημαντική συμβολή στην πολιτική και εκκλησιαστική ιστορία. Η φθίνουσα πληθυσμιακή εξέλιξή τους έχει καταγραφεί σε προηγούμενες νησιολογικές μελέτες μας. Την εποχή, όμως, της ακμής του Ελληνισμού στα αχανή εδάφη της Μικρός Ασίας υπήρξε αξιόλογη μακροχρόνια παρουσία Ελλήνων και σε νησιά των λιμνών αυτής. Χαρακτηριστικές, είναι οι περιπτώσεις της αλατούχου λίμνης Εγερδίρ, στην Φρυγία, ανατολικώς της Σπάρτης, όπου υπήρχε το νησί Νΐδοάαδί- που κατοικείτο μόνο από Έλληνες, είχε 600 περίπου κατοίκους που ονομάζοντο Νισλήδες, με εξατάξιο σχολείο και τρεις εκκλησίες εκ των οποίων εκείνη του Αγίου Στεφάνου είχε εξαιρετικά βυζαντινά ψηφιδωτά- και της Απολλωνίας (Αρτυνία, Απολλωνιάτις, Αμπολιόντ γκιόλ), δυτικώς της Προύσας σε απόσταση 50 χλμ. περίπου από αυτή. Αλλά και στην αλατούχο λίμνη Τάττα (Τουζ γκιόλ), την μεγαλύτερη της Μικρός Ασίας, επιφάνειας 1.000 τ.χλμ. περ., υπήρχαν 6 νησίδες στην μεγαλύτερη από τις οποίες σώζοντο, προ εκατοντετίας, ίχνη χωρίου και ελληνικής εκκλησίας.