Ο νεαρός Ψαλίδας και η φιλοσοφία του γαλλικού διαφωτισμού

Abstract

Μια σύντομη απόπειρα για την ορθή τοποθέτηση του προβλήματος των δύο φάσεων τής πνευματικής πορείας του Γιαννιώτη λόγιου έγινε από τους βιβλιογράφους Γ. Γ. Λαδά και Α. Δ. Χατζηδήμο, ενώ προς την ίδια κατεύθυνση είχε κινηθεί ο αρχειοδίφης Γ. Λάιος πού αποκάλυψε τήν «άντιδημοκρατική» δράση του Ψαλίδα κατά το 1793 στη Βιέννη. Ό καθηγητής G. Ρ. Henderson παρουσίασε με συνθετικό τρόπο, άλλα και με κάποια εκλεκτική διάθεση, τα φιλοσοφικά έργα του νεαρού συγγραφέα υπογραμμίζοντας πώς ή «Αληθής ευδαιμονία» δεν «είχε συνέχεια ούτε στη συγγραφική δραστηριότητα του Ψαλίδα ούτε στο σχολιασμό των κριτικών». Νομίζω πώς η παρεξήγηση μπορεί να αρθεί αν ανατρέξουμε στα ίδια τα κείμενα για ν’ ανασυγκροτήσουμε τις κύριες θέσεις τους και να επισημάνουμε τις πνευματικές τους πηγές. Ακριβώς αυτό το σκοπό φιλοδοξεί να εκπληρώσει τούτη η εργασία.