Η εκφραστική αναζήτηση του Νίκου Καζαντζάκη

Abstract

Η γλώσσα του αυτή, βρίσκεται σ’ απόλυτη αρμονία με το νόημά της (σημαίνον - σημαινόμενο). Η λειτουργία της είναι προϊόν άμεσης αναφοράς στο δημιουργό της, έξω και πέρα από τον οποίον αδυνατεί να υπάρξει. Ο κόσμος που εκφράζεται, μ’ αυτή, είναι όμοια ταραγμένος κι αλληλοσυγκρουόμενος, όπως αυτός του αγώνα και της μάχης που έζησε ο Καζαντζάκης στα παιδικά του χρόνια. Οι λέξεις, αντιστοιχούν σε παραστάσεις και έννοιες ενός ηρωικού περίγυρου. Η ανδρεία, ο αγώνας για ελευθερία, το ξεπέρασμα του Θανάτου, είναι τα βασικά θέματα που εκφράζονται μ’ αυτές. Προσαρμοσμένο λοιπόν στο Καζαντζακικό ηρωικό κοσμοείδωλο, μετασχηματισμένο κι εννοιολογικά υπερφορτισμένο, το συγκεκριμένο γλωσσικό όργανο προσφέρει στο δημιουργό του απεριόριστες εκφραστικές δυνατότητες. Με τη δημιουργία αυτής της ποιητικής-σημαντικής γλώσσας, ο Καζαντζάκης φτάνει στην τελική σύνθεση και τη διαλεκτική ολοκλήρωση της εκφραστικής του αναζήτησης. Με τη βοήθεια της, κατορθώνει να επιτύχει την ταύτιση σκέψης-έκφρασης και να μορφοποιήσει μέσω του λόγου τις μυστικές εσωτερικές εμπειρίες του, μένοντας ταυτόχρονα συνεπής ως προς το περιεχόμενο τους, την έννοια της ελευθερίας.